Wanneer schrijf je sondevoeding voor?
Sondevoeding is bedoeld voor mensen die niet (voldoende) kunnen, mogen of willen eten. Wanneer jij als diëtist of arts de eiwit- en energiebehoefte hebt vastgesteld en de huidige voedingsintake van de patiënt volgens de anamnese hebt berekend, zal blijken of aanvullende of volledige medische voeding noodzakelijk is. Hieraan voorafgaand wordt met de patiënt en/of met zijn familie of verzorgers overlegd of de vastgestelde behoefte kan worden behaald met het normale voedingspatroon.
Richtlijnen
De algemene stelregel voor de inzet van dieetvoeding voor medisch gebruik (eiwitpoeder, drinkvoeding, sondevoeding, parenterale voeding) is als volgt (1):
- Bij van een inname van 75 – 100% van de vastgestelde behoefte bestaat het behandelplan uit eiwit- en energierijke voeding in de vorm van verrijkte hoofdmaaltijden, tussentijdse verstrekkingen en eventueel drinkvoeding.
- Bij een inname 50% – 75% van de vastgestelde behoefte is het advies drink- en/of sondevoeding naast eiwit- en energierijke voeding.
- Bij een inname < 50% van de behoefte zonder kans op snelle verbetering van de inname, is volledige sondevoeding geadviseerd, aangevuld met wat per os mogelijk is.
- Totale parenterale voeding (TPV) is geïndiceerd wanneer er langer dan zeven dagen niet voldoende gevoed kan worden via het maag-darmkanaal, omdat enterale voeding niet of onvoldoende mogelijk is of contra-geïndiceerd is.
Sondevoeding is geïndiceerd in het geval dat (2):
- de patiënt ondervoed is (vastgesteld door een gevalideerd meetinstrument) en er geen verbetering wordt verwacht in voedselinname binnen 48 uur of;
- de patiënt in een goede voedingstoestand is maar de verwachting is dat de orale voedselinname ten minste zeven dagen ontoereikend zal zijn en dieetpreparaten onvoldoende uitkomst bieden.
(2) Michelle van Rede (2023) Dieetbehandelingsrichtlijnen sondevoeding (herzien)
Welke soorten sondevoeding zijn er?
Er zijn verschillende soorten sondevoeding. Sondevoeding kan op basis van verschillende eigenschappen worden onderverdeeld. Sondevoeding kan onderverdeeld worden op basis van samenstelling: zoals de hoeveelheid eiwit, energie en vezels. Of op basis van de vorm van de aanwezige voedingsstoffen. Voedingsstoffen kunnen aanwezig zijn in grote intacte of in voorverteerde moleculen:
- Polymere voeding bevat intacte eiwitten en kan gebruikt worden bij een goed functionerend maag-darmstelsel.
- Monomere en oligomere voedingen zijn (deels) gehydrolyseerd en worden veelal ingezet bij patiënten met verterings- en resorptiestoornissen.
In het Sorgente Sondevoedingskompas vind je een up-to-date overzicht van alle soorten en merken sondevoedingen die je via Sorgente kunt voorschrijven. In dit overzicht vind je onder andere de hoeveelheid energie, eiwit, vocht en voedingsvezels en de mate van osmolariteit per sondevoeding. Ook in onze webwinkel kun je de verschillende voedingen met elkaar vergelijken.
Het is in sommige gevallen ook mogelijk om zelfgemalen voeding door de sonde toe te dienen, dit wordt Blended diet genoemd. Op dit moment is er nog maar weinig informatie – in de vorm van richtlijnen – beschikbaar over het geven van Blended diet door de sonde. Wel heeft het UMC Utrecht (WKZ) twee patiënten folders ontwikkeld: ‘Blended diet, dat doe je zo’ en ‘Een dag blended diet – recepten voor gewoon eten door een sonde’. Deze folders geven antwoord op een aantal praktische zaken, zoals de juiste maat sonde en hoe om te gaan met verstopping.
Er komen ook steeds meer sondevoedingen met ingrediënten op basis van echte voeding op de markt. Dit wordt vaak gebruikt als aanvulling op Blended diet of als alternatief. Bekijk het Sorgente Sondevoedingskompas voor alle soorten sondevoedingen.
Sondevoeding opstarten in de thuissituatie
Wanneer is vastgesteld dat jouw patiënt sondevoeding nodig heeft kan Sorgente een rol spelen bij het opstarten van dit proces in de thuissituatie. Om de levering van de noodzakelijke medische voeding en toebehoren – volgens de door jou ingevulde verklaring dieetpreparaten – zo snel mogelijk bij de patiënt thuis te bezorgen, hebben we een stappenplan ontwikkeld:
- Stap 1: bepaal de toedieningsroute (bijvoorbeeld in het duodenum) en plaatsing van de sonde
- Stap 2: bepaal de juiste voeding en toedieningswijze (bijvoorbeeld continu met een sondevoedingspomp).
- Stap 3: vul de aanvraag in via het DAS.
- Stap 4: Sorgente neemt telefonisch contact op met jouw patiënt om de eerste bestelling af te stemmen en eventueel een afspraak te maken voor de instructie sondevoeding.
- Stap 5: levering sondevoeding en materialen. Indien aangevraagd: instructie door voedingsverpleegkundige.
- Stap 6: herbestelling door de patiënt na de eerste levering.
- Stap 7: verklaring dieetpreparaten verlengen, wijzigen of stoppen.
In onderstaande video kun je zien hoe onze voedingsverpleegkundige een instructie aan de patiënt thuis geeft. Bekijk al onze instructievideo’s op deze pagina.
Wij staan klaar voor jou en jouw patiënt
Van een instructie en een handleiding tot wel 20 instructievideo’s, we ondersteunen jouw patiënt in alle fases bij het gebruik van sondevoeding. Je leest er meer over op de pagina ‘Zo ondersteunen we jouw patiënt’.
Wil je meer weten over het voorschrijven van sondevoeding? Heb je een casus? Neem contact op met onze diëtisten.
