Wanneer schrijf je sondevoeding voor?
Sondevoeding is bedoeld voor mensen die niet (voldoende) kunnen, mogen of willen eten. Wanneer jij als diëtist of arts de eiwit- en energiebehoefte hebt vastgesteld en de huidige voedingsintake van de patiënt volgens de anamnese hebt berekend, zal blijken of aanvullende óf volledige medische voeding noodzakelijk is. Hieraan voorafgaand wordt met de patiënt en/of met zijn familie of verzorgers overlegd of de vastgestelde behoefte kan worden behaald met het normale voedingspatroon.
Richtlijnen voedingsbehoefte
Naast een eiwit- en energierijke voeding wordt aanvullende drink- en/of sondevoeding geadviseerd bij:
- een inname van <50-75% van de vastgestelde behoefte, of
- bij een inname van <50% van de vastgestelde behoefte, of
- wanneer orale voeding niet is toegestaan
Ligt de intake lager dan 50% van de behoefte? Dan is aanvullende of volledige sondevoeding noodzakelijk en aangevuld met wat per os mogelijk is.
Bron: Stuurgroep Ondervoeding, Richtlijn Ondervoeding
Behandelplan compleet maken voor start sondevoeding
Voordat de patiënt kan starten moeten de volgende aannames worden getoetst om het behandelplan compleet te maken:
- Wanneer de patiënt ondervoed is en wanneer verwacht wordt dat bij een patiënt in een goede voedingstoestand de orale voedselinname gedurende tenminste zeven dagen onvoldoende is, moet sondevoeding overwogen worden.
- Het streven is om de patiënt optimaal te voeden, waarbij de doelstelling is om 100% van de berekende energie- en eiwitbehoefte te behalen.
Bron: Dieetbehandelingsrichtlijnen, Richtlijn 43: enterale en parenterale voeding
Welke soorten sondevoeding zijn er?
De meeste sondevoedingen zijn op melkbasis. Er zijn ook voedingen op sojabasis voorhanden.
Op basis van samenstelling maken we een onderverdeling in polymere, monomere en oligomere voeding:
- Polymere voeding bevat intacte eiwitten en kan gebruikt worden bij een goed functionerend maag-darmstelsel.
- Monomere en oligomere voedingen zijn (deels) gehydrolyseerd en worden veelal ingezet bij patiënten met verterings- en resorptiestoornissen.
Alle soorten en merken sondevoeding – verkrijgbaar op de Nederlandse markt – staan in het Sorgente Sondevoedingskompas. De sondevoedingen zijn ingedeeld op basis van energie, eiwit, vezelgehalte en ziektespecifieke eigenschappen. Goed om te weten: we hebben een sondevoedingskompas (PDF) ontwikkeld. Hierop vind je o.a. de voedingswaarden. Ook in onze webwinkel kun je de verschillende voedingen met elkaar vergelijken.
Blended diet
Blended diet is zelfgemalen, gewone voeding dat vloeibaar wordt gemaakt, zodat het door de sonde gegeven kan worden. Dit kan kant-en-klare sondevoeding volledig of deels vervangen. Op dit moment is er nog niet zoveel informatie – in de vorm van richtlijnen – beschikbaar over het geven van blended diet door de sonde. Wel heeft het UMC Utrecht (WKZ) twee patiënten folders ontwikkeld over Blended diet: ‘Blended diet, dat doe je zo’ en ‘Een dag blended diet – recepten voor gewoon eten door een sonde’. Deze folders geven antwoord op een aantal praktische zaken, zoals de juiste maat sonde en hoe om te gaan met verstopping.
Toedienen sondevoeding: op welke manier?
Sondevoeding kan toegediend worden in:
- de maag, of
- het duodenum, of
- het jejunum
De keuze voor de toedieningsroute wordt bepaald door de volgende factoren:
- De toegankelijkheid van het neus-maag-darm kanaal.
- De fysiologische mogelijkheid tot voeden.
- De verwachte duur van het gebruik van sondevoeding.
Goed om te weten: beide onderwerpen – sondevoeding toedienen én de toedieningsroute – komen aan bod in onze kennissessies ‘Sondevoeding thuis’. Deze kun je aanvragen.
Op de pagina ‘Toebehoren voorschrijven‘ vind je de richtlijnen voor het advies van een sonde.
Sondevoeding opstarten in de thuissituatie
Wanneer is vastgesteld dat jouw patiënt sondevoeding nodig heeft kan Sorgente een rol spelen bij het opstarten van dit proces in de thuissituatie. Om de levering van de noodzakelijke medische voeding en toebehoren – volgens de door jou ingevulde verklaring dieetpreparaten – zo snel mogelijk bij de patiënt thuis te bezorgen, hebben we een stappenplan ontwikkeld:
- Stap 1: bepaal de toedieningsweg en plaatsing van de sonde.
- Stap 2: bepaal de juiste voeding en toedieningswijze.
- Stap 3: vul de aanvraag in via het DAS.
- Stap 4: Sorgente neemt telefonisch contact op met jouw patiënt.
- Stap 5: levering sondevoeding en materialen. Indien aangevraagd: instructie door voedingsverpleegkundige.
- Stap 6: herbestelling door de patiënt na de eerste levering.
- Stap 7: verklaring dieetpreparaten verlengen, wijzigen of stoppen.
In onderstaande video kun je zien hoe onze voedingsverpleegkundige een instructie aan de patiënt thuis geeft.
Wij staan klaar voor jou en jouw patiënt
Van een instructie en een handleiding tot wel 20 instructievideo’s, we ondersteunen jouw patiënt in alle fases bij het gebruik van sondevoeding. Je leest er meer over op de pagina ‘Zo ondersteunen we jouw patiënt’.
Wil je meer weten over het voorschrijven van sondevoeding? Heb je een casus? Neem contact op met onze diëtisten.
